AMEA Folklor İnstitutunda fəlsəfə və elmlər doktorluğu üzrə təhsil alan doktorant və dissertantlar üçün mühazirələr davam edir.

29 aprel 2024-cü il tarixində institutun Mifologiya şöbəsinin müdiri, filologiya elmləri doktoru, professor Seyfəddin Rzasoy “Kitabi-Türkman lisani” oğuznaməsi” mövzusunda mühazirə deyib. Mühazirədə bildirilib ki, həm “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanı, həm də “Kitabi-Türkman lisani” oğuznaməsi bilavasitə şifahi “Dədə Qorqud” eposunun yazılı şəkilləridir. Ən başlıcası, “Kitabi-Dədə Qorqud” bir dastan olduğu halda, “Kitabi-Türkman lisani” öz funksional tipologiyasına görə dastan yox, türkman / türkmənlərin ezoterik müqəddəs kitabıdır. Yəni “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanındakı Oğuz igidlərinin qəhrəmanlığından bəhs edən boylar ozanlar tərəfindən geniş publika qarşısında ifa olunan bədii-estetik funksiyalı mətnlər olduğu halda, “Kitabi-Türkman lisani” oğuznaməsi ozanlar tərəfindən ancaq “40-lar”(“40 şagird”) məclisində oxunan və 40 neofit tərəfindən öyrənilən, əsasında “bəy-igidlik” imtahanı verilən “ərgənlik bitiyi”, “inisiasiya kodeksi”dir.  “Kitabi-Türkman lisani”ni ilə “Kitabi-Dədə Qorqud” poetik struktur və mətn tipologiyasına görə tamamilə fərqli mətnlərdir. “Kitabi-Türkman lisani”ninin mətn strukturu istər onu təşkil edən elementlərin özü, istərsə də həmin elementlərin düzümü baxımından “Kitabi-Dədə Qorqud”un mətn strukturu ilə heç bir halda üst-üstə düşmür. Yəni bu əlyazma mətnləri tam fərqli poetik struktur tipologiyalarına malikdir və bu mənada “Kitabi-Türkman lisani” heç bir halda “Kitabi-Dədə Qorqud”un üçüncü nüsxəsi və əlyazması hesab oluna bilməz. Sözügedən oğuznamə dil xüsusiyyətləri baxımından da bilavasitə “Kitabi-Dədə Qorqud”un üçüncü nüsxəsi və əlyazması deyil.

Professor “Kitabi-Türkman lisani” oğuznaməsi əlyazmasının ayrı-ayrı alimlər tərəfindən Türkiyədə nəşr edilən 3 variantını “Dədə Qorqud” dastanı ilə müqayisəli şəkildə  təhlil edərək, “boy”, “soy”, “yum” kimi janrların transmediativ informasiya vahidləri olduğu vurğulayıb, oğuznamədəki soyların ritual-mifoloji semantikasından da söz açıb.

Mühazirə auditoriya tərəfindən maraqla qarşılanıb, alim mövzu ilə bağlı sualları cavablandırıb.